Món ngon: Đặc sản nhút Thanh Chương, tương Nam Đàn
Xứ
Nghệ nổi tiếng với nhiều đặc sản như cháo lươn, cam Xã Đoài, bánh đa Đô
Lương… Ngoài ra, xứ Nghệ có hai món ăn bình dị đó là nhút Thanh Chương,
tương Nam Đàn.
Nhút Thanh Chương
Ở
Nghệ An có nhiều nơi làm nhút, nhưng nơi làm nhút ngon nhất, nổi tiếng
nhất là vùng Thanh Chương. Món nhút Thanh Chương thường được làm từ quả
mít non gọt vỏ, loại bỏ hạt được thái mỏng ra, ngâm nước gạo cho thật
trắng, một ngày sau vớt ra trộn lẫn với các lá gia vị và đem muối.
Khi
cho mít vào vại, có thể cho thêm ớt, mía, lá gừng hay củ sả, rau ngải
và nước ngập mít, tùy theo khẩu vị của từng gia đình mà nêm thêm các gia
vị cho nhút. Quá trình muối nhút phải nén chặt bằng phên tre, chặn
gạch, sao cho nhút không nổi lên mặt nước và bị thâm đen. Sau khi đem
muối ít ngày nhút có màu trắng nõn, thơm ngon là ăn được.
Tương Nam Đàn
Còn
món tương Nam Đàn được người dân vùng đất này chế biến theo một quy
trình riêng. Để có chai tương Nam Đàn ngon, công việc đầu tiên là chọn
loại nguyên liệu nấu lên ủ mốc. Đây là công đoạn khó, quyết định chất
lượng tương. Mốc được làm từ gạo nếp có hạt to, tròn. Nếp sẽ được vò
thật kỹ, đem đi đun lên, sau đó rải đều để nguội. Khi xôi nguội hẳn,
người làm rưới vào một ít nước chè đặc và đem ủ kín bằng lá nhãn.
Sau
khi được ủ khoảng một tuần có mùi thơm ngọt và màu vàng rơm thì được
đưa ra bóp vụn, đem phơi nắng rồi cho vào túi bóng giữ kín chờ ngày ngạ
tương.
Song
song với quá trình phơi mốc, người làm tương phải rang chín đỗ tương
rồi say bể đôi làm sạch vỏ đưa vào nồi nấu trong thời gian khoảng 15
giờ, sau đó để nguội múc ra chum ủ phơi ngoài nắng.
Tương
Nam Đàn càng để lâu càng ngon, tương thường được dùng làm nước chấm
rau, thịt, chan cơm ăn, kho cá đồng, là món ăn không thể thiếu đối với
người dân xứ Nghệ trong dịp Tết. Từ một món ăn dân dã hiện nay tương Nam
Đàn đã trở thành đặc sản trong các nhà hàng sang trọng khắp cả nước.