Khám phá: Bên trong nhà cổ trăm tuổi với kiến trúc 'độc nhất vô nhị' ở Hà Giang
Hà
Giang không chỉ nổi tiếng với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nên thơ
mà còn hấp dẫn du khách bởi những ngôi nhà cổ có tuổi đời cả trăm năm,
nhuốm màu thời gian qua từng bức tường, mái ngói...
Nhà
cổ Chúng Pủa (tên tiếng Pháp là Auberge de Meo Vac - nhà trọ Mèo Vạc)
từng được xây dựng theo lối kiến trúc của giới thượng lưu người Hán ở
miền nam Trung Hoa.
Công
trình giống như một pháo đài với 4 dãy nhà có mái nối liền nhau tạo
thành hình tứ giác. Hiện 2 dãy nhà đã được phục dựng để lưu giữ kiến
trúc truyền thống đặc biệt của người H'Mong và làm nơi lưu trú cho du
khách khi tới thăm Mèo Vạc.
Để làm nên những
ngôi nhà kiên cố ở địa đầu Tổ quốc, gia chủ thời xưa thường chọn loại
đất có độ kết dính tốt nhất rồi lọc sạch rác, rễ cây ra. Những người thợ
đắp từng lớp đất đã làm sạch vào khuôn gỗ dài khoảng 1,5m và rộng 50cm.
Sau đó dùng cây gõ liên tục vào khuôn để nén chặt đất xuống.
Qua
thời gian, những lớp đất được đắp chồng lên nhau tạo thành bức tường
thẳng tắp, kiên cố. Với nguyên liệu được chọn lọc và cách xây dựng đặc
biệt giúp ngôi nhà mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông, phù hợp với
điều kiện khí hậu vùng cao nguyên đá. Cũng bởi thế mà người dân nơi đây
thường gọi những căn nhà làm từ đất này là "nhà trình tường".
Những
bức tường rào được ghép thành từ nhiều viên đá có kích cỡ khác nhau rất
chắc chắn, thể hiện sự khéo léo, tài tình của những người thợ xây nhà
thời xưa.
Điều
đặc biệt là trên những mái nhà lợp ngói âm dương đặc trưng của người
H'Mong tại Hà Giang thường xuất hiện biểu tượng hoa hồi. Quản gia của
nhà cổ Chúng Pủa tiết lộ, bông hoa hồi không thực sự mang nhiều ý nghĩa
tâm linh. Nó chỉ đơn thuần là nguyên liệu đặc trưng trong món thắng cố
nổi tiếng của vùng cao nguyên đá.
Nhà
chính có 3 gian, thiết kế theo kiểu truyền thống. Một gian dành cho vợ
chồng gia chủ. Gian thứ hai cho con cái hoặc khách, còn gian thứ ba để
đặt lò sưởi, bàn ăn cơm... Tầng trên cũng có thiết kế tương tự. Các
phòng được ngăn cách với nhau bằng những tấm gỗ thông đá quý hiếm.
Trong nhà sử dụng chủ yếu là gỗ sa mộc và pơ mu. Đây là những loại gỗ có độ bền cao, qua thời gian màu sắc càng đẹp.