Ẩm thực: Hấp dẫn món bắp bi lam ở vùng đất Bảo Yên
Ở
núi rừng Bảo Yên, cây chuối rừng mọc ở nhiều nơi, đặc biệt ở những nơi
có nguồn nước suối. Chuối rừng là loài cây hoang, nhưng lại có nhiều tác
dụng đối với đồng bào ở các địa phương. Người dân lấy cây chuối về làm
thức ăn cho gia súc, hạt chuối rừng làm thuốc.
Đặc
biệt, hoa chuối rừng người Tày ở Bảo Yên vẫn gọi là bắp bi, là nguyên
liệu chính để người dân chế biến món ăn ngon và lạ. Như bắp bi lam với
cá suối.
Món
ăn bắp bi lam cá suối chế biến rất đơn giản, nhưng đòi hỏi phải đúng kỹ
thuật và gia vị. Bắp chuối được lấy khi bắp đang còn là “bào thai” chưa
ra quả, người dân lấy về bỏ phần già, sau đó thái và băm nhỏ rồi cho
vào nước gạo ngâm cùng muối và mẻ khoảng 20 phút cho bắp trắng và bớt đi
phần chát của chuối rừng. Cá để lam bắp chuối được bắt từ suối. Đó là
những loại cá tôm nhỏ hỗn hợp nhiều loại. Cá dùng để lam phải là loại cá
nhỏ. Cá bắt về được chọn lọc và rửa sạch, để ráo nước.
Món
bắp bi lam cần có những loại gia vị, các loại rau thơm trong vườn nhà
như rau mùi tây, rau húng, rau tía tô, lá mắc mật... để làm cho món ăn
dậy mùi. Nếu có điều kiện, người dân còn thêm vào món lam chút ít xương
sụn lợn đã băm nhỏ. Sau khi chuẩn bị đầy đủ các nguyên liệu cho món lam,
người dân bắt tay vào chế biến.
Ống
nứa lam được chuẩn bị sẵn là một ống nứa to, không quá già. Bắp chuối
được vớt ra để ráo nước, sau đó trộn với tất cả các nguyên liệu như cá,
rau thơm, muối, xương sụn... Trong quá trình cho bắp vào ống, người ta
dùng đũa lèn chặt, khi đầy ống, dùng lá chuối nút miệng ống.
Ống
nứa được đưa vào bếp than hồng và lam khoảng 25 - 30 phút là hoàn thành
món chuối lam. Trong quá trình lam, cần chú ý xoay và đảo ống sao cho
thức ăn bên trong được chín đều. Sau khi ống lam đã chín, dùng dao tách
ống và lấy món ăn ra mẹt. Dùng dao nhỏ thái chuối lam thành từng miếng
tròn và cho lên đĩa và thưởng thức.
Món
bắp bi chuối rừng lam cá, là món ăn dân dã nhưng hết sức đậm đà, mang
bản sắc của người Tày ở Bảo Yên. Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm nhận
được vị bùi và hơi chát của bắp chuối non, có vị ngọt của cá tôm, có vị
thơm của các loại rau gia vị cùng với cái lật sật của xương sụn. Tất cả
hòa quyện làm thành một cảm giác khó tả, mới lạ, ngon miệng khi thưởng
thức.