Đàn ông Thái phải 'ở rể dự bị' trước khi cưới vợ ra sao?
Trai dân tộc Thái trước khi cưới một cô gái thì bắt buộc phải trải qua ít
nhất một năm ở rể "dự bị", người Thái gọi đây là tục khươi
quản.
Khươi quản là hình thức ở rể dự bị để thử thách chàng rể tương lai, vừa để
đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của bố mẹ nhà gái.
“Người Thái quan niệm, cha mẹ đã có công sinh thành, nuôi dạy con gái
trưởng thành thì trước khi đón cô gái về làm vợ, chàng trai phải trả công cho
cha mẹ bằng cách ở rể. Thời gian ở rể trong bao lâu là do sự thỏa thuận của
hai bên gia đình. Thời gian này, chàng trai và cô gái chưa phải là vợ chồng,
chàng trai chỉ được ngủ ở gian khách, tức là 'hỏng quản' của nếp nhà sàn
truyền thống, nên mới gọi là 'khươi quản'. Còn cô gái vẫn có quyền tiếp
chuyện các chàng trai khác khi họ đến tán tỉnh” - ông Cà Văn Chung cho biết
thêm.
Thời gian ở rể này cũng sẽ được tính vào thời gian ở rể chính thức, nên
trong khi chờ đến ngày kết hôn, các chàng trai thường đi khươi quản để sớm
được đón vợ về; đồng thời cũng có thời gian để kèm cặp, hiểu rõ hơn về người
vợ tương lai của mình. Đặc biệt thời gian này, đôi bạn trẻ chưa được chung
sống như vợ chồng để tránh tai tiếng cho cô gái sau này trong trường hợp hai người
không thành vợ thành chồng và một số kiêng kỵ nhất định.
“Ngày đầu tiên về nhà gái làm rể, người con rể tương lai phải quỳ lạy bố mẹ
vợ, những người lớn tuổi bên họ hàng nhà vợ, để được mọi người chấp nhận coi
là thành viên trong gia đình. Hoặc khi mắc lỗi cũng phải quỳ lạy để được bỏ
qua. Về đi lại trong nhà, không được đi qua phòng ngủ của bố mẹ vợ, bàn thờ
tổ tiên, gian bếp lửa chính của gia đình, không được ngồi ngang hàng với bề
trên. Thời gian này, chàng trai vẫn có quyền đi lại, ngủ nghỉ cả hai bên gia
đình, chứ không nhất thiết phải ở luôn bên nhà gái"- ông Tòng Văn Hịa,
người am hiểu văn hóa Thái, cũng là người cao tuổi ở bản Mòng, xã Hua La,
thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La đã cho biết cụ thể hơn những điều chàng trai
phải thực hiện khi khươi quản bên nhà gái như vậy.
Sau thời gian kiên trì khươi quản, có thể là một năm, hai năm, khi gia đình
nhà gái thấy thực sự ưng ý thì sẽ cho phép nhà trai mang đồ lễ về tổ chức đám
cưới và khi đó mới chính thức trở thành con rể trong gia đình, và người con
trai mới đến giai đoạn ở rể chính thức. Chỉ có số ít trong quá trình chung
sống phát hiện ra những nhược điểm của nhau, không thể tiến tới hôn nhân được
thì chia tay mà không để lại điều tiếng
gì cho cả nam và nữ.
Ông Tòn |
Bản tin ngày 28/01/2021