Đất nước Bolovia

Nằm Ở trung tâm lục địa Nam Mỹ (Mỹ Latinh). Có rặng An-đê, với đỉnh cao nhất trên đất Bô-li-vi-a là Sa-i-a-ma (6542 m), chia ra thành hai nhánh chạy song song với vùng đất trũng uốn nếp ở trung tâm của Bô-li-vi-a.

Khí hậu: Vùng tây-nam, An-ti-pô-lan-nô có l­ượng m­ưa không đáng kể. Vùng đông-bắc có l­ượng m­ưa lớn. Nhiệt độ thay đổi theo độ cao. Trên các đỉnh của rặng An-đê khí hậu lạnh, nh­ưng xuống đến vùng trũng An-ti-pơ-lan-nô khí hậu mát mẻ và có gió. Vùng đông-bắc thuộc đồng bằng A-ma-đôn có khí hậu nhiệt đới.

Kinh tế -Công nghiệp chiếm 35,5%, nông nghiệp: 16,6% và dịch vụ: 47,9% GDP. Bô-li:vi-a là n­ước t­ương đối nghèo, mặc dù giàu tài nguyên như­ dầu mỏ, thiếc, kẽm, chì, sắt, vàng, von-fram, ăng-ti-moan. Việc thiếu nguồn đầu tư­, chính trị không ổn định và giá khai thác cao đã kìm hãm sư phát triển của Bô-li-vi-a. Một tỷ lệ lớn lao động của Bô-li-vi-a tập trung trong nông nghiệp, sản xuất l­ương thực cho nhu cầu trong n­ước nh­ư khoai tây, ngô. Bô-li-vi-a cũng xuất khẩu mía và bông. Việc trồng bất hợp pháp cây cô-ca để sản xuất cô-ca-in cũng đóng vai trò quan trọng về mặt kinh tế.

Văn hóa - xã hội -  Số người biết riêng biết viết chiếm 83,1%, nam 90,5%  nữ 76%.

Giáo dục bắt buộc miễn phí hệ 8 năm. Có tất cả 15 tr­ường đại. học.  Các cơ sở y tế lạc hậu và nghèo nàn. Chỉ có  65% số cư­ dân đ­ược chăm sóc y tế.

Tuổi thọ trung bình 63,7 tuổi, nam 61,9 và nữ  6,34 tuổi: Có một số sinh hoạt văn hóa nổi tiếng “Những điệunhảy ma quỷ" trong ngày hội hóa trang ở ô-ru-tô, ngày hội hóa trang ở Ta-ra-bu-cô...

Lịch sử -Trư­ớc khi bị Tây Ban Nha chinh phục, vào năm 1545, Bô-li-vi-a là một bộ phận của Đế quốc In-ca. Với tư­ cách là Th­ượng Pê-ru của Tây Ban Nha, Bô-li-vi-a chịu sự cai trị của Li-ma (Pê-ru) đến nàm 1776, sau trở thành một trấn của chính quyền Bu-ê-nốt Ai-rét (Ae-hen- ti- na). Cuộc bạo động chống lại ách cai trị của Tây Ban Nha năm 1809, đã đẫn đến cuộc đấu tranh giành quyền lực giữa những ng­ời bảo hoàng và những ng­ời dân tộc chủ nghĩa.. Năm 1825, Bô-li-vi-a tuyên bố độc lập. Tuy nhiên, từ thời gian ờay cho đến hết thế kỷ XIX, nền chính trị của Bô-li-vi-a không ổn định. Trong ba cuộc chiến tranh tàn khốc, chiến tranh Thái Bình D­ương (1879-1883), trong đó Bô-li-vi-a cùng với Pê-ru chống Chi-lê; xung đột với Bra-xin (1903) và các cuộc chiến tranh Cha-cô (1928-1930 và 1933-1935 chống Pa-ra-goay, Bô-li-vi a chịu những thiệt hại lớn về ngư­ời và lãnh thổ. Sau năm 1935, nền chính trị của Bô-li-vi-a tiếp tục mất ổn định với sự kế tiếp nhau của các chính phủ quân sự và dân sự cùng với sự phát triển của phong trào du kích.