TIỂU VƯƠNG CUNG THÁNH ĐƯỜNG PHÚ NHAI

Nằm trên địa phận xã Xuân Phương, huyện Xuân Trường, tỉnh Nam Định, tiểu Vương Cung Thánh đường Đức Mẹ Phú Nhai là một trong những công trình tôn giáo nổi tiếng nhất của Giáo phận Bùi Chu, được xây dựng từ năm 1881 trên một diện tích rộng lớn. Đây được coi là một trong những nhà thờ đẹp nhất Việt Nam với lối kiến trúc kiểu Gothic hùng vĩ nhưng quy hoạch lại phân bố theo trục chính đạo của phong thủy phương Đông.

Nhà thờ Phú Nhai nguyên thủy được tạo dựng bằng gỗ, lợp bồi do linh mục Emmanuel Rianô Hòa cho xây dựng vào năm 1866, 4 năm sau khi vua Tự Đức ký sắc lệnh tha đạo, chấm dứt gần 3 thế kỷ Công giáo bị bách hại.

Năm 1881, Giám mục Hòa cùng với linh mục Barquerô Ninh xây nhà thờ thứ hai theo kiến trúc Á Đông và hai tháp chuông.

Năm 1916, Giám mục Phêrô Munagôri Trung và linh mục Morênô xây nhà thờ thứ ba theo kiến trúc Gothic. Khánh thành năm 1922 nhưng bị cơn bão lớn tàn phá nặng nề vào ngày 24 tháng 6 năm 1929.

Năm 1930, để có kinh phí xây dựng nhà thờ, bề trên giáo phận đã mở cuộc xổ số trên toàn quốc. Sau nhiều biến cố lịch sử, nhà thờ này được xây dựng lại, hoàn thành và xức dầu cung hiến thánh đường vào ngày lễ Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội 8 tháng 12 năm 1933.

Tháng 11/1949, một bộ phận quân viễn chinh Pháp về chiếm đóng Phú Nhai, đắp đường vận quân lương từ Phú Nhai ra Bùi Chu để tiện việc hành quân.