NHÀ THỜ ĐÁ PHÁT DIỆM

Nhà thờ chính tòa Phát Diệm (thường được gọi là Nhà thờ đá Phát Diệm) là một quần thể nhà thờ Công giáo rộng khoảng 22ha, nằm tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình, cách Hà Nội khoảng 120km về hướng Nam. Quần thể kiến trúc Nhà thờ Phát Diệm đã được Bộ Văn hoá Việt Nam công nhận là di tích lịch sử - văn hoá. Hiện nay, tỉnh Ninh Bình và các nhà nghiên cứu Nhật Bản đang hoàn thiện hồ sơ về kiến trúc nhà thờ đá Phát Diệm để đề nghị UNESCO công nhận nhà thờ này là di sản văn hóa thế giới.

Nhắc đến nhà thờ đá Phát Diệm, phải kể đến tên của một nhân vật gắn liền với công trình này, đó là Cha Phêrô Trần Lục (còn gọi là cụ Sáu, 1825-1899) - Linh mục chính xứ Phát Diệm từ năm 1865 và cũng là kiến trúc sư của công trình. 

Bắt đầu từ năm 1862, Linh mục Trần Lục đã nghiên cứu về địa thế cũng như lịch sử của toàn bộ vùng đất Ninh Bình, sau đó, ông quyết định chọn Kim Sơn là nơi xây dựng một công trình riêng của những người theo Công giáo. Năm 1865, cụ Sáu bắt đầu tìm kiếm và thu góp nguyên liệu cho công trình, đến năm 1875, công trình chính thức được khởi công và đến năm 1899 thì cơ bản hoàn thành. Phát Diệm xưa vốn là vùng biển được phù sa bồi đắp, nền đất trũng, yếu khiến cụ Sáu đã phải cho nhân công đóng xuống hàng triệu cọc tre và đổ hàng nghìn khối đất đá mới đặt được nền móng vững chắc cho công trình tầm cỡ này. Tổng cộng, mất đến 34 năm để hoàn thành toàn bộ các hạng mục trong quần thể công trình.