Bà Trần Thị Thanh Vân, sinh năm 1980 tại xã Hoài Châu, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định (cũ) là nữ giáo sư trẻ nhất được công nhận năm 2025.

Bà Trần Thị Thanh Vân hiện là Trưởng Khoa Khoa học và Công nghệ vật liệu, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM. Bà được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn giáo sư ngành Vật lý và là một trong số rất ít phụ nữ được công nhận đạt chuẩn giáo sư năm nay.

Bà Vân tốt nghiệp đại học năm 2002 ngành Vật lý ứng dụng; Thạc sĩ Vật lý quang học năm 2006 tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM; Tiến sĩ năm 2011 chuyên ngành Quang học - Laser, Vật lý - Hóa học - Khí quyển, Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Lille 1, Pháp.

Bà Vân bắt đầu sự nghiệp học thuật với vai trò trợ giảng tại Khoa Vật lý, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên TPHCM từ năm 2002 đến năm 2005. Sau đó bà trở thành giảng viên của Khoa Vật lý từ năm 2005 đến năm 2008. Năm 2008, bà sang Pháp theo học chương trình nghiên cứu sinh tại Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Lille 1 và hoàn thành luận án tiến sĩ năm 2011 với chuyên ngành Quang học - Laser, Vật lý - Hóa học - Khí quyển.

Trở về Việt Nam, bà tiếp tục công tác tại Khoa Khoa học và Công nghệ vật liệu của trường với vai trò giảng viên (2011-2016) đến Phó Trưởng Khoa (2017-2018) và Trưởng Khoa (từ năm 2018 đến nay). Bà cũng là Trưởng Bộ môn Vật liệu Từ và Y sinh từ năm 2022 đến năm 2025.

Ba hướng nghiên cứu của bà Vân là: Vật liệu phát quang pha tạp đất hiếm, ứng dụng trong quang điện tử và bảo mật chống hàng giả; Vật liệu y sinh, ứng dụng trong nha khoa, dẫn thuốc và kháng/khử khuẩn; Vật liệu nano chức năng, ứng dụng trong quang xúc tác, cảm biến Raman, cảm biến quang và lĩnh vực năng lượng.

Trong suốt quá trình công tác, bà Vân đã hướng dẫn thành công một nghiên cứu sinh bảo vệ luận án tiến sĩ, đồng thời tham gia hướng dẫn nhiều sinh viên đạt giải thưởng nghiên cứu khoa học. Bà đã chủ trì 6 đề tài nghiên cứu từ cấp cơ sở đến cấp Bộ và tham gia 7 đề tài khác, tất cả đều nghiệm thu với kết quả đạt yêu cầu.

Về công bố khoa học, bà Vân có tổng cộng 81 bài báo, trong đó có 45 bài trên các tạp chí quốc tế uy tín và là tác giả chính của 18 bài. Bà cũng là tác giả của 2 sách chuyên khảo về vật liệu phát quang pha tạp đất hiếm và vật liệu nano chức năng, đóng góp đáng kể cho lĩnh vực vật liệu học tại Việt Nam...

(Còn tiếp)