Ngôi làng nhỏ nằm cạnh bờ sông Dương Tử ở tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, mỗi năm thu về hàng triệu USD nhờ việc người dân nhặt bán đá cuội đem bán.

Tọa lạc ở một vị trí bình dị, nằm ngay cạnh con sông lớn nhất Trung Quốc, bao quanh bởi những ngọn núi xanh mướt, làng Hà Gia Bối mỗi năm đều thu hút lượng khách du lịch lớn.

Tuy vậy, du lịch lại không phải là ngành kinh doanh mang tới lợi nhuận cao nhất tại đây.

Ước tính, làng thu về khoảng 20 triệu nhân dân tệ (hơn 71 tỷ đồng) mỗi năm từ việc kinh doanh đá trang trí. Những gia đình thu nhập cao có thể kiếm được 100.000 nhân dân tệ/năm (hơn 360 triệu đồng). Điều gì khiến những viên đá nằm dưới sông ở Hà Gia Bối trở nên nổi tiếng như vậy?

Từ tháng 2 tới tháng 4 mỗi năm, sông Dương Tử bước vào mùa khô. Khi nước rút, lộ ra bãi cạn kéo dài hơn 10km với hàng trăm nghìn viên đá nhiều màu sắc, đủ mọi kích thước.

Với các nhà sưu tập, những viên đá cuội tại đây gây ấn tượng nhờ hoa văn độc đáo. Tuy nhiên, để tìm được những viên đá quý có giá trị kinh tế cao không hề dễ dàng giữa một bãi đá rộng hơn 1.200ha bên bờ sông.  

Trên thực tế, không phải viên đá nào ở đây cũng có giá trị cao. Những người tìm kiếm đều có kinh nghiệm sành sỏi. Họ sàng lọc đá để kiếm những viên đáng tiền nhất.

Một số người dân ở làng Hà Gia Bối đã trở thành chuyên gia tìm kiếm. Họ có "mắt nhìn", kiếm những viên đá trang trí trông lạ mắt, đặt tên và đẩy giá trị lên cao nhất.

Những viên đặc sắc có thể bán với giá hàng nghìn hoặc hàng vạn nhân dân tệ. Không ít hộ gia đình tại đây nhờ bán một viên đá đã "đổi đời", xây nhà, mua xe.

Theo lời kể của người dân địa phương, làng Hà Gia Bối đã có thú chơi đá trang trí từ rất lâu. Nhưng việc kinh doanh đá cảnh mới chỉ bắt đầu từ năm 2003 tới nay.

Thời điểm đó, một cặp du khách từ nơi khác tới đây chơi, vô tình nhìn thấy những viên đá đẹp bên bờ sông bèn nhặt về, rao bán với giá cao. Và nghề buôn bán đá bên sông bắt đầu từ đó.

Hàng năm, những viên đá mới theo dòng chảy của sông Dương Tử trôi dạt về làng. Vào độ tháng 2 tới tháng 4 mỗi năm, khi sông khô hạn, người dân lại đổ xô đi kiếm những viên quý hiếm.