Ẩm thực: Lên miền sơn cước thưởng thức đặc sản sùng tre
A
Lưới là một huyện miền núi biên giới phía Tây của tỉnh Thừa Thiên Huế,
nơi đây tập trung nhiều đồng bào các DTTS cùng sinh sống như Pa Cô, Tà
Ôi, Cơ Tu, Pa Hy... Các bản làng nép mình trong các thung lũng dọc theo
dãy Trường Sơn hùng vĩ, được núi rừng bao bọc, chở che, nên nếp sinh
hoạt của người đồng bào cũng hài hòa với thiên nhiên, đồi núi. Cũng
chính thiên nhiên là nơi cung cấp các sản vật, nguồn nguyên liệu để chế
biến nên những món ăn dân dã mà độc đáo, mang đậm bản sắc văn hóa nơi
này.

Sùng
tre là đặc sản của đồng bào vùng cao A Lưới. Người Pa Cô, Cơ Tu… đều có
những món ngon chế biến từ sùng tre. Người Pa Cô gọi món sùng tre là ơm
pờ reng. Vào mùa đông, khi mưa lạnh giăng kín núi đồi, cũng là mùa mà
người dân miền sơn cước bắt đầu những chuyến hành trình băng rừng vượt
suối, len lỏi trong các cánh rừng lồ ô để bắt sùng tre. Có những người
chuyên đi bắt sùng tre khi mùa đến, nhưng cũng có những người trên đường
lên nương rẫy, ngang qua các cánh rừng lồ ô, thèm dư vị ngọt ngon từ
sản vật của rừng mà lần tìm đám sùng tre ẩn mình trong những cây măng
già đang chờ ngày thoát xác. Sùng tre thường nằm trong những cây tre
non, hay còn gọi là những cây măng già. Chúng ký sinh trong thân tre,
hút chất dinh dưỡng của cây tre non để sống và đợi chờ ngày hóa thân
thành bướm.
Khác
với loại sùng đất thường xuất hiện nhiều vào mùa hè, có phần ruột đen,
khi sơ chế phải nặn bỏ và rửa phải kỹ để sạch đất cát trong miệng sùng.
Sùng tre ẩn mình trong thân lồ ồ nên cực kỳ sạch, chỉ cần rửa sơ qua với
nước suối rồi để cho ráo nước là có thể chế biến món ăn.
Có
rất nhiều cách chế biến món sùng tre, từ rang lá chanh, gói lá rồi
nướng, nhưng ngon nhất là nướng ống. Để món sùng tre giữ được độ ngon
ngọt tự nhiên, người đồng bào thường nêm gia vị rất ít. Sùng tre cho vào
ống, chỉ cần thêm chút muối, một ít kiệu đập dập vào là xong. Dùng lá
chuối bịt kín miệng ống rồi nướng trên than hồng, xoay tròn ống vài ba
lần đến khi nghe mùi thơm thoang thoảng bốc lên là biết sùng tre đã được
nướng chín.
Đổ
sùng tre ra phiến lá dong xanh rì. Từng con sùng màu trắng sữa, mềm mịn
giờ đã chuyển sang vàng ươm. Nhìn thấy con sùng khô cứng nhưng khi ăn
lại cho cảm giác mềm ngọt. Gắp con sùng nho nhỏ cho vào miệng, cắn một
cái, nghe tiếng “bụp” phát ra nhè nhẹ, nước thịt tứa ra trong khoang
miệng, nghe mùi sữa thơm lừng, vị béo ngậy như cứ quấn quýt mãi trên đầu
lưỡi không tan.