Khám phá: Lối vào thế giới ngầm của người Maya, "viên ngọc ẩn" tuyệt đẹp ở Mexico
Bán đảo Yucatan ở Mexico từ lâu nổi tiếng là một nơi dành cho những du khách ưa thích sự mạo hiểm. Đặc trưng ở vùng đất này là đá vôi, một loại đá nếu tiếp xúc với nước trong thời gian dài, có thể nói là trong suốt nhiều thiên niên kỷ sẽ bị hòa tan. Đá vôi không cho phép nước ngọt tích tụ trên mặt đất, thay vào đó chúng sẽ cho phép nước thoát qua những lỗ nhỏ và hình thành những hố sâu bên dưới mặt đất. Quá trình này cứ thế tiếp diễn suốt hàng triệu năm.
Đôi khi vì một nguyên nhân nào đó khiến lớp đá vôi bị sụp đổ, để lộ ra hang động có mạch nước ngầm bên dưới mặt đất, đánh dấu sự ra đời của một cenote (hố tự nhiên, hố chìm dưới mặt đất).
Với sự giúp đỡ của công nghệ hiện đại, cenote được cho là có mối liên quan tới sự tuyệt chủng của khủng long. Nhiều nghiên cứu sâu đã xác nhận rằng mật độ các cenote cao đánh dấu vành đai miệng núi lửa thiên thạch khổng lồ, có niên đại thời kỳ kỷ Phấn Trắng khoảng 66 triệu năm trước.
Từ ''cenote'' trong ngôn ngữ của người Maya cổ có nghĩa là giếng trời linh thiêng. Thế giới người Maya cổ đại là một trong những nền văn minh bản địa tiên tiến nhất của khu vực Trung Bộ Nam Mỹ, họ đã di cư đến bán đảo Yucatan trong khoảng thời gian 500 TCN đến 250 SCN.
Cenote rất quan trọng đối với sự sống còn của người dân địa phương đến nỗi chúng được tôn thờ như một niềm tin vào tôn giáo. Người Maya cổ tin rằng các cenote là cánh cửa bước vào thế giới ngầm. Và thần mưa Chaac được cho là sống ở dưới đáy của những giếng linh thiêng này. Họ cũng thường xuyên thực hiện các buổi lễ cúng tế để cầu mưa và mùa màng bội thu.
Cenote trở thành một điểm đến phổ biến cho khách du lịch, các nhà thám hiểm hay du khách thích cảm giác phiêu lưu thường tới đây bơi lội và lặn.