Chỉ trong nửa đầu tháng 11, nhiều NHTM đã nâng lãi suất huy động. Cụ thể, VPBank đã điều chỉnh tăng 0,3%/năm so với tháng trước. Theo biểu lãi suất mới, tiền gửi tiết kiệm tại quầy kỳ hạn 1-5 tháng cho khoản gửi dưới 10 tỷ đồng ở mức 4,2%/năm và tăng lên 4,3 - 4,4%/năm nếu gửi từ 10 tỷ đồng trở lên. KienlongBank cũng điều chỉnh biểu lãi suất huy động các kỳ hạn 1- 4 tháng được tăng thêm 0,2 điểm %/năm; kỳ hạn 6 - 7 tháng cũng được điều chỉnh tăng 0,2 điểm %/năm. Nhiều NHTM khác như Bac A Bank, SHB, HDBank, NCB, MB, VCBNeo cũng đồng loạt điều chỉnh tăng lãi suất trong tháng 11.

Theo TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, mặt bằng lãi suất tiền gửi rục rịch tăng trong quý IV phản ánh việc huy động vốn gia tăng nhằm đáp ứng nhu cầu tín dụng có xu hướng tăng mạnh về cuối năm theo chu kỳ mùa vụ. Đây là quy luật tất yếu của thị trường. Theo số liệu từ NHNN, tính đến ngày 30/10, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đã tăng khoảng 15% so với cuối năm 2024 và dự kiến sẽ tiếp tục tăng mạnh lên mức 19% cho đến 20% vào cuối năm nay.

Một lý do nữa, theo vị chuyên gia này là mặt bằng lãi suất tiền gửi đã duy trì ở mức thấp trong thời gian dài, nếu ngân hàng không điều chỉnh tăng, dòng tiền sẽ tìm tới các kênh đầu tư khác như vàng, bất động sản, chứng khoán… khiến ngân hàng khó thu hút nguồn vốn. Khi đó, khả năng đáp ứng nhu cầu vay vốn của người dân và doanh nghiệp cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Phân tích thêm về xu hướng lãi suất, theo Công ty Chứng khoán Vietcombank, tín dụng nhiều khả năng bứt tốc vào cuối năm khi NHNN nới chỉ tiêu, buộc các ngân hàng, đặc biệt nhóm NHTMCP phải đẩy mạnh huy động vốn, làm gia tăng rủi ro thiếu hụt thanh khoản cục bộ. Ngoài ra thị trường bất động sản và tài sản tài chính tăng nóng làm gia tăng nhu cầu tín dụng, tạo động lực gián tiếp cho việc điều chỉnh lãi suất huy động lên mức hợp lý để kiểm soát dòng vốn.

Trong báo cáo chất vấn gửi tới Quốc hội đợt tháng 10, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cũng thừa nhận, lãi suất đang chịu nhiều sức ép, chủ yếu từ các nguyên nhân như mặt bằng lãi suất thế giới tuy có xu hướng giảm, nhưng lãi suất của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) vẫn ở mức cao và thị trường tài chính toàn cầu khó đoán định dưới tác động từ chính sách thuế quan của Mỹ. Trong khi đó, nhu cầu vốn tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, tiêu dùng dự kiến gia tăng, trong khi huy động vốn toàn hệ thống TCTD có thể bị ảnh hưởng và cạnh tranh từ các kênh đầu tư khác.

(Còn tiếp)