Bộ Tài chính đề xuất 3 phương án sửa đổi quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện. Bộ cũng đề xuất Chính phủ quy định danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến cho dự án Luật Đầu tư (sửa đổi, thay thế), dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 (tháng 10/2025). Trên cơ sở tổng kết thực tiễn thi hành, cơ quan soạn thảo cho rằng, việc sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư là cần thiết. Một trong số chính sách sửa đổi, đó là quy định về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Theo tờ trình, danh mục ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện quy định tại phụ lục IV Luật Đầu tư 2014 gồm 267 ngành, nghề. Hiện nay, theo quy định tại Luật Đầu tư 2020 (được sửa đổi, bổ sung tại Luật số 90/2025/QH15), số lượng ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện giảm còn 237 ngành, nghề.

Một số điều kiện như yêu cầu phù hợp quy hoạch, có phương án kinh doanh hay yêu cầu về vốn đã được cắt giảm, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp tham gia thị trường.

Tuy nhiên, theo Bộ Tài chính, việc cắt giảm này không thực chất, chủ yếu dưới hình thức gộp tên hoặc sử dụng tên ngành nghề có phạm vi điều chỉnh rộng. Nhiều lĩnh vực vẫn áp dụng cơ chế “tiền kiểm” (phải xin cấp phép mới được kinh doanh) dù thực tế không cần thiết, như đóng mới, sửa chữa phục hồi phương tiện thủy nội địa hay sản xuất mũ bảo hiểm. Điều này làm hạn chế quyền tự do kinh doanh và tạo rào cản gia nhập thị trường.

Một số ngành nghề mới tiềm ẩn rủi ro về an ninh, trật tự, sức khỏe cộng đồng lại không được quy định là ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện khiến hoạt động quản lý của cơ quan nhà nước gặp khó khăn như kinh doanh nền tảng chia sẻ dữ liệu cá nhân hay công nghệ deepfake.