Trong năm 2024, các vụ lừa đảo qua điện thoại đã gây thiệt hại nghiêm trọng cho người dân Úc, với 2.179 nạn nhân, số tiền tổn thất lên tới 107,2 triệu đô la Úc – trở thành hình thức lừa đảo gây tổn thất tài chính lớn nhất trong năm. Trước thực trạng đó, các ngân hàng lớn tại Úc đã bắt tay triển khai một chiến dịch công nghệ cao: sử dụng hàng chục nghìn bot trí tuệ nhân tạo (AI) để “giả làm nạn nhân”, đánh lừa và thu thập thông tin từ chính những kẻ lừa đảo.

Theo BankInfoSecurity, công nghệ này được phát triển bởi công ty khởi nghiệp Apate.ai, do Giáo sư Dali Kaafar, Giám đốc Trung tâm An ninh mạng tại Đại học Macquarie, sáng lập. Hệ thống hiện vận hành hơn 88.000 bot AI với khả năng mô phỏng giọng nói, độ tuổi, giọng điệu và tính cách khác nhau, giúp tạo ra những cuộc trò chuyện “thật như đời” với kẻ lừa đảo. Các bot được triển khai trên nền tảng thoại, tin nhắn và mạng xã hội, đóng vai người dùng thông thường để thu hút và giữ chân đối tượng.

“Chúng tôi không chỉ ngăn chặn mà còn làm gián đoạn mô hình kinh doanh của kẻ lừa đảo,” ông Kaafar cho biết. “Bot có thể thu thập dữ liệu như ví tiền điện tử, kịch bản lừa đảo, tài khoản đáng ngờ và các đoạn hội thoại mà chúng sử dụng.”

Điểm đặc biệt của hệ thống là khả năng học hỏi và thích nghi theo thời gian thực. Một lớp điều phối đa tác nhân cho phép các bot thay đổi hành vi dựa trên phản ứng của kẻ lừa đảo, khiến khó bị phát hiện. Dữ liệu thu thập được sau đó được đẩy trực tiếp vào hệ thống phát hiện gian lận của các ngân hàng, nhà mạng và cơ quan chức năng.

Mạng lưới bot mở rộng và ngày càng tinh vi này diễn ra sau chương trình thí điểm thành công được Đại học Macquarie công bố vào cuối năm 2024.

Ngân hàng Commonwealth Bank là một trong những đơn vị tiên phong áp dụng công nghệ này. Ngày 27/6/2025, Commonwealth Bank đã triển khai 10 ngàn bot AI để phá vỡ các chiến dịch lừa đảo, lôi chúng vào những cuộc gọi kéo dài và thu thập thông tin tình báo. Ngân hàng này cho biết họ đã triển khai các số điện thoại “honeypot” – tức số giả – để dụ kẻ lừa đảo gọi đến, từ đó kích hoạt bot AI và bắt đầu quá trình thu thập thông tin.

(Còn tiếp)